(Info op deze pagina via monumenten.nl, rijksoverheid.nl en RCE)
Inhoud
Rijksbescherming en gemeentelijke bescherming
In Nederland zijn meer dan 400 door het rijk aangewezen beschermde stads- en dorpsgezichten. De wettelijke grondslag hiervoor ligt in artikel 35 van de Monumentenwet 1988. Daarnaast zijn er gemeenten die op basis van de lokale erfgoedverordening gemeentelijke beschermde gezichten hebben aangewezen.
Verder lezen:
> Overzicht van aangewezen en in procedure zijnde stads- en dorpsgezichten (RCE)
Beschermde stads- en dorpsgezichten en het bestemmingsplan
Voor beschermde stads- en dorpsgezichten gelden aparte regels met betrekking tot bestemmingsplannen. De gemeente is verplicht om een beschermend bestemmingsplan op te stellen. Een beschermend bestemmingsplan is veel gedetailleerder dan een “normaal” bestemmingsplan en bovendien gelden er strengere regels. Dit betreft niet alleen de bebouwing, maar ook de onbebouwde ruimte. Denkt u hierbij aan bijvoorbeeld straatlantaarns en beplanting.
Voor gemeenten, erfgoeddeskundigen en geïnteresseerden heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed twee gidsen uitgebracht. De gids Beschermde stads- en dorpsgezichten geeft meer inzicht in de achtergrond en de doelstelling van het instrument. De gids Stads- en dorpsgezichten en het bestemmingsplan gaat in op de verankering in een beschermend bestemmingsplan, inclusief de wetten en regels die gelden.
Lees hier meer over de juridische achtergrond van beschermde stads- en dorpsgezichten. Jurisprudentie met betrekking tot beschermde gezichten is hier te vinden.
Verder lezen:
> Beschermde Stads- en Dorpsgezichten. Bestemmingsplan of beheersverordening? (RCE)
> Dubbelbestemmingen, Regels, Jurisprudentie en Praktijkvoorbeelden (RCE)
Beschermde stads- en dorpsgezichten: (ver-)bouwen en slopen
In een Rijksbeschermd stadsgezicht is vergunningvrij bouwen aan de voor- en zijgevels niet toegestaan. Een beperkt aantal bouwwerkzaamheden aan de achterzijde, loodrecht achter de achtergevel vallen wel onder de regeling voor vergunningsvrij bouwen. Dat geldt niet als het erf grenst aan openbaar toegankelijk gebied. Wanneer men wil verbouwen in een beschermd stads- of dorpsgezicht wordt er getoetst of dit op basis van het beschermende bestemmingsplan mag.
Voor slopen binnen een beschermd gezicht gelden aparte bepalingen uit de Wabo. Daarin is bepaald dat de gemeente een vergunning voor sloop kan weigeren als er niet een vergunbare bouwvergunning is aangevraagd. Daarmee wordt voorkomen dat er langdurige sloopgaten ontstaan. De meeste gemeenten kiezen ervoor om in het bestemmingsplan een aanvullende sloopregeling op te nemen omdat de regeling ‘slopen in beschermd stadsgezicht’ uit de Wabo het slopen van een pand niet kan verbieden.
Huurprijzen in een beschermd gezicht
Woningen die binnen een beschermd stadsgezicht liggen zorgen vaak voor hogere (onderhouds)kosten voor de verhuurder. De kosten ontstaan doordat de verhuurder gebonden is aan specifieke eisen en richtlijnen. Daarom mag de eigenaar een toeslag op de maximale huurprijs berekenen van 15%. Hij moet dan wel aantoonbaar investeringen hebben gedaan voor de instandhouding van de monumentale waarden en het pand moet vóór 1945 zijn gebouwd.
Met het puntensysteem kunt u de maximale huurprijs van uw huurwoning in een monument of beschermd gezicht berekenen. Verhuurders van monumentenwoningen mogen deze maximale huurprijs verhogen met een toeslag. Het puntensysteem voor zelfstandige of onzelfstandige huurwoningen bepaalt de hoogte van de maximale huurprijs van een monumentenwoning. De punten en maximale huurprijs van een monumentenwoning of woning in een beschermd gezicht zijn uit te rekenen met de huurprijscheck van de Huurcommissie. Vrije sector huurwoningen zijn huurwoningen waarbij de huur op de begindatum hoger is dan € 681,02 (prijspeil 2013). Bij deze huurwoningen bepalen verhuurder en huurder zelf de huurprijs. Er is dan geen maximale huurprijs.
Verder lezen:
> Puntensystemen en monumentwoningen (Rijksoverheid.nl)