Op vrijdag 23 november 2018 houdt de FGM de jaarlijkse themadag, die dit keer gaat over hele jonge bouwkunst, namelijk van na 1965.
Zijn recente gebouwen ook al erfgoed en moeten we als gemeente ook hiervoor beleid ontwikkelen?
Na de Monumentenwet van 1961 zijn veel (heel) oude gebouwen beschermd als rijksmonument. Vanaf de jaren ’80 kwam daar de jongere bouwkunst (en stedenbouw) van 1850 tot 1940 bij. Een klein deel van de bouwwerken uit die periode is aangewezen als rijksmonument of als gemeentelijk monument. Ook gebouwen uit de Wederopbouw zijn in veel gemeenten in de afgelopen decennia geïnventariseerd en ook hier kreeg een deel de status van (gemeentelijk) monument.
Omdat inmiddels ook veel panden van na 1965 alweer zijn aangepast, verbouwd of zelfs gesloopt, rijst de vraag of het tijd is ook deze jongste bouwkunst te inventariseren. Er zijn wel eens aanwijzingen geweest van panden uit de jaren ’90, maar dat betreft zelfs landelijk naar schatting slechts een handvol. In diverse gemeenten speelt daarom inmiddels de vraag hoe moet worden omgegaan met bijvoorbeeld de woningbouw uit de tijd van de stadsvernieuwing (globaal tot eind jaren ’80) en met de architectuur vanaf 1990, toen een bijzonder klimaat in Nederland ontstond. Ook buiten de landsgrenzen werd de kwaliteit van deze architectuur gewaardeerd – en veel buitenlandse architecten kregen in ons land opdrachten.
Eén van de belangrijkste vragen op deze themadag luidt: kan jonge bouwkunst ook al erfgoed zijn? En moeten we – als dat het geval is – die gebouwen nu al beschermen als monument? De oorspronkelijke leeftijdsgrens voor rijksmonumenten, minimaal 50 jaar, is inmiddels (in de Erfgoedwet) niet meer van toepassing, dus jonge bouwkunst zou ook de status van rijksmonument kunnen krijgen. Of moeten we ook andere instrumenten benutten, zoals een strenger welstandsbeleid of het op de juiste wijze inzetten van omgevingsplannen en –visies?
Het programma heeft als sprekers:
- Sjarel Ex – directeur Museum Boijmans Van Beuningen
- Anita Blom – RCE, programma post 65
- Bettina van Santen – afdeling Erfgoed, gemeente Utrecht
- Herman Wesselink – architectuurhistoricus, specialist religieus erfgoed
- Gabri van Tussenbroek – gemeente Amsterdam/hoogleraar UvA
- Mascha van Damme – Het Oversticht
- Paul Diederen – architectenbureau Diederen Dirrix/ hoogleraar TU Eindhoven
- Flip ten Cate – Federatie Ruimtelijke Kwaliteit
- Discussie onder leiding van FGM-voorzitter Karin Westerink
De bijeenkomst is in Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam. Dat is op zich een mooie casus, gezien de aanstaande verbouwing en de keuzes die moeten worden gemaakt over uitbreidingen uit diverse perioden. Het adres is Museumpark 18-20, Rotterdam.
Het programma start om 10.15 uur (inloop 9.30 uur) en eindigt rond 16.30 uur (inclusief borrel). Tijdens de middagpauze is het mogelijk het museum te bezoeken.
Aanmelden kan door een email te sturen naar federatiemonumenten[@]utrecht.nl. De bijeenkomst is voor erfgoedambtenaren van monumentengemeenten. Collega’s bij deze gemeenten (bijvoorbeeld Stedenbouw, welstandsbeleid), van provincies, RCE, OCW en andere (erfgoed-)organisaties zijn eveneens van harte welkom.